We wtorek około południa (6.11.2018) w ratuszu na ręce odchodzącego burmistrza Iławy Adama Żylińskiego trafiło moje pismo z prośbą o zmianę lokalizacji ulokowania okolicznościowej tablicy. Dostarczyłem je osobiście. Burmistrz w chwili odbierania dokumentu poinformował, że nic w planie obchodów nie zmieni, bo jest to decyzja rady i jest już za późno na zmiany.

W związku z taką postawą burmistrza Żylińskiego, po wyjściu z z ratusza natychmiast napisałem list otwarty do mieszkańców miasta i zaniosłem go do pobliskiej redakcji „Kuriera Iławskiego” na Stare Miasto. Niemal w tym samym momencie treść listu opublikowałem również na forum internetowym „Kuriera”.

Już następnego dnia sprawa staje się na tyle głośna, że dziennikarz TVP OLSZTYN poprosił mnie o wypowiedź przed kamerą na temat sporu. Odmówiłem. Mimo tego za chwilę RADIO OLSZTYN nagłaśnia kulisy konfliktu.

Burmistrz Żyliński niestety nie czeka, a wręcz przyspiesza działania. W czwartek ekipa jednej z firm budowlanych błyskawicznie montuje tablicę. Jest już po temacie. Moja prośba o wstrzymanie została zignorowana. To był dla mnie szok.

Nie rozumiem i nigdy już nie zrozumiem dlaczego odchodzący burmistrz miasta tak szybko wiesza tablicę na 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości akurat na pomniku niemiecko-rosyjskiego zbrodniczego totalitaryzmu. Czy to miejsce ma dla Żylińskiego jakieś szczególne znaczenie?

Pomnik ten najpierw upamiętniał niemieckie ofiary pierwszej wojny światowej. Później, przez sąsiedztwo stadionu, stał się w 20-leciu międzywojennym miejscem wielkich niemieckich manifestacji nazistowskich, a po II wojnie (po 1945 roku) przejęli go prorosyjscy komuniści Iławy i powiatu (suskiego). Dwa totalitarne systemy, które mordowały i niszczyły Polaków, zgodnie wyniszczały nasze rodziny.

W Iławie jest co najmniej sto innych miejsc na tablicę polskiej niepodległości. Ale żeby tutaj...? Na uboczu miasta? Przy lesie? Przy stadionowych krzakach?

Od tego momentu powieszenia nowej tablicy na pomniku wszystko wymyka się spod kontroli. Sprawa przestaje być tylko lokalną dyskusją.

Dziennikarze umawiają się na cichą akcję. Chcą dyskretnie nagrać burmistrza Żylińskiego wraz z towarzyszami jak odsłaniają w dumie i chwale tablicę (w niedzielę 11 listopada o godz. 9:30 na stadionie miejskim). Jednak burmistrz Żyliński, przeczuwając niebezpieczeństwo nagłośnienia kompromitacji, wstrzymuje i zawiesza odsłonięcie tablicy (w piątek 9.11). Sprawę przekazuje do IPN w Gdańsku, które ma „zająć stanowisko w tej sprawie”.

Trudno powiedzieć co ma orzekać IPN. Czyżby to, czy pomnik jest bardziej niemiecki, rosyjski czy polski? Jakie fakty historyczne ma naginać? Co ma przesądzić? Czyżby wykluczyć zabory, albo pierwszą i drugą wojnę światową? A może ofiary komunistycznego PRL-u, PZPR, oraz ich siepaczy stalinowskich z UB oraz SB...? Czy ptasia gapa na pomniku jest bardziej rzymska, germańska, pruska czy nazistowska?

Przecież widać, że jest to rzymski „orzeł żelazny”, do którego tak chętnie nawiązywali naziści z niemieckiego SS i przypinali sobie wszędzie, nawet na guzikach. Czy do tego są potrzebni Żylińskiemu aż specjaliści z IPN? Teraz będzie spartakiada na opinie i dokumenty? A co z historią tego miejsca? Uważam, że zwykły ludzki szacunek, honor i nasza polska narodowość wskazują co należy zrobić.

Dziękuję wszystkim, którzy mnie poparli i przyłączyli się do protestu. Dziękuję redakcji „Kuriera Iławskiego” za udostępnienie łamów gazety oraz forum internetowego.

Presja ma sens.